Ụtụ isi ego ma ọ bụ CGT bụ ụtụ isi a na-atụnye na akụ nke ndị mmadụ n'otu n'otu na ụlọ ọrụ. Ngwongwo ndị a na-atụ ụtụ isi n'ụtụ isi bụ ebuka, nkekọ, ezigbo ala na ụlọ ndị ọzọ.
Ya mere, ọ bụrụ na ị na-eme atụmatụ ịzụrụ ihe onwunwe gị, ị ga-akwụ ụgwọ ụtụ isi ego na uru ndị a na-enweta mgbe ị wepụsịrị ọnụ ahịa indexed nke nnweta na onu oriri, nke nwere ike ịdịgasị iche dabere na oge njide nke nnukwu ego.
Agbanyeghị, ọtụtụ nhọrọ dị maka ibelata ụtụ isi uru ụlọ n'ahịa mgbe a na-ere ya.
Ka anyị lelee ya!
Nkọwa nke CGT:
Okwu a bụ "uru ego" na-ezo aka na uru nke onye na-etinye ego na-ere mgbe ọ na-ere ihe bara uru karịa ihe ha kwụrụ maka ya.
Ntinye ego nke isi obodo gụnyere akụrụngwa dịka ụlọ, ụgbọ ala, na ọla. Ụtụ isi ego (CGT) na-adabere ma uru e nwetara ngwa ngwa ma ọ bụ ogologo oge.
Pasent ndị a nke mwepu ụtụ isi dị n'okpuru ọnọdụ ndị a:
- Uru isi obodo enwetara ihe karịrị otu afọ bụ n'okpuru ụtụ isi 20%, gbakwunyere ụgwọ ọrụ na agụmakwụkwọ.
- Uru ego n'ịre òkè Equity bụ 10% karịa Rs. 1 lakh.
CGT na Akụrụngwa Ogologo Ogologo
Ụtụ isi ogologo oge CG (LTCG) maka ụgwọ na ego nha nha dị iche. Uru ogologo oge na ego nha nha adịghị n'okpuru ụtụ isi, ebe uru nke ego ụgwọ bụ n'okpuru ụtụ isi 20% nke edepụtara n'elu. Mgbe ị na-agbakọ uru nke ihe onwunwe, indexation pụtara na-eburu n'uche onu oriri.
Ọ bụ ezie na LTCG tozuru oke maka mwepu ụtụ isi, uru dị mkpirikpi abụghị. Site n'ịgbaso ntuziaka ndị akọwapụtara na Ụtụ Income Dị ka iwu, ị nwere ike belata ụgwọ ụtụ isi ego gị ogologo oge.
Dịka ọmụmaatụ, itinyeghachi ego a na-ere n'ụlọ n'ime ebe obibi bụ otu n'ime ụzọ ndị bụ isi isi zere ụtụ isi ego.
Mpụpụ ụtụ isi nke LTCG atọ:
Nkeji 54
LTCG site n'ire ụlọ na itinye ego na-esote n'ụlọ ọzọ bụ isiokwu nke Nkebi 54.
- Nkebi nke 54 anabatara oge
Ị tozuru oke maka mwepu maka ịzụrụ otu ụlọ. Ọzọkwa, naanị ị nwere ike ị nweta nnwere onwe maka ọnụ ahịa ụlọ mbụ ma ọ bụrụ na ị na-eji uru isi obodo na-enweta ego ọtụtụ ịzụrụ.
- Naanị ma ọ bụrụ na ị na-azụta ụlọ n'India ka ị tozuru maka nkwụsị nke ngalaba 54 nyere. Ị ga-akwụrịrị ụtụ isi LTCG n'ire ụlọ obibi ọ bụla ịzụrụ na mpụga obodo.
- A ga-eji ego ị nwetara n'ụlọ gị gara aga nweta ụlọ ọhụrụ, nke ị ga-ebirịrị ma ọ dịkarịa ala afọ atọ tupu ire ere. Ọ bụrụ na ọ bụghị, mgbe ahụ ị ga-efunahụ uru ị nwetara n'okpuru ngalaba 54 wee nọrọ n'okpuru ụtụ LTCG.
- Mwepu dị ka kwa 54EC
Mgbe ị na-ere ụlọ gị wee tinye ego ị nwetara n'ahịa maka ịzụrụ nkekọ ụfọdụ, ị ga-enweta uru isi ego ogologo oge dịka akọwara n'okpuru Nkebi 54EC.
- Naanị nkwekọ akọwapụtara na ịzụrụ ihe nchekwa ga-eme ka ị tozuo maka nhapụ ahụ. Ya mere, nweta obere ala n'aka onye na-akwụ ụgwọ gị.
- Ọ bụrụ na ị na-ere nkekọ ndị a afọ atọ tupu ụbọchị ịzụrụ, ị ga-atụfu ụtụ isi.
- Ọbụlagodi na ị gbaziri ego megide nkwekọ ndị a n'ime afọ atọ ịzụrụ ya, a ga-emebi nhapụ ahụ.
Nkeji 54 F
A na-ekwu maka uru isi ego ogologo oge site na ire akụ na-abụghị ụlọ yana iji ego azụta ụlọ na-esote na ngalaba 54F.
Mwepu dị ka kwa 54F
- Ị nwere ike ịzụta naanị otu ụlọ, nke ga-adịrịrị na India. Ị nweghị ike ire ya ma ọ dịkarịa ala afọ atọ, nke bụ ihe mgbochi etinyere na ịzụrụ ụlọ n'okpuru ngalaba 54, ya mere ha na-emetụta akụkụ 54F.
Atụmatụ Akaụntụ Nweta Ego (CAGS)
Enwere ike itinye LTCG na Akaụntụ Nchekwa Ego Ego (CGS) ma ọ bụrụ na onye ji akaụntụ enweghị ike itinye ego ahụ n'ime oge enyere. Agbanyeghị, a ga-ejirịrị ego ahụ n'ime oge a kapịrị ọnụ iji wuo ma ọ bụ nweta ebe obibi ọhụrụ ma ọ bụ nke abụọ.
Enwere ike iji ngalaba 54 na 54F mee ihe yana atụmatụ ego nkwụnye ego Capital Gain (CGDA), 1988.
Enwere ike itinye uru ego anaghị eji mgbe mmadụ na-ede akwụkwọ nkwụghachi ụgwọ ụtụ isi ya n'ime ụlọ akụ ọha n'okpuru atụmatụ CGDA. Akaụntụ a nwere afọ abụọ (ma ọ bụrụ na ịzụrụ ụlọ ọhụrụ) ma ọ bụ afọ atọ (n'ọnọdụ ndị ọzọ niile) oge nkwụsịtụ (ọ bụrụ na ị na-arụ ụlọ ọhụrụ).
A ga-eji ego ahụ zụta ebe obibi mbụ tupu oge nkwụghachi ụgwọ ụtụ isi. Uru isi obodo ga-abụ ụtụ isi ma ọ bụrụ na ejighị ego ahụ zụta ụlọ n'ime oge a kapịrị ọnụ.
ịrị elu kwa afọ na onu oriri na ọnụ ahịa pụtara na ire isi obodo ogologo oge na-enyekarị uru dị ukwuu. Ya mere, ọ bụrụ na i tinye ego ahụ n'ụzọ amamihe dị na ya, ị nwere ike idobe 20% nke ego nke ga-aga na ụtụ isi.
Ndụmọdụ iji chekwaa ego na CGT:
Ị nwere ike, Otú ọ dị, ibelata ụtụ isi nke Captial Gains site n'iji otu n'ime atụmatụ ndị a:
- Ịzụta Ngwongwo Ezinụlọ na Mpụpụ Ụtụ Isi n'okpuru Nkebi 54F
Ọ bụ ihe a na-emekarị ka ndị mmadụ ree ebe obibi mbụ ha iji kwụọ ụgwọ maka ịzụrụ nke ọhụrụ.
Ọ bụrụ na ị zutere ihe ndị a chọrọ nke ngalaba 54F, ị nwere ike izere ịkwụ ụgwọ CGT ka ị na-eji uru site na ire ihe onwunwe ochie gị iji kwụọ ụgwọ maka ihe onwunwe ọhụrụ gị.
- Zụrụ ụlọ ọhụrụ otu afọ tupu ere ụlọ gị ugbu a.
- Ị nwere ike ịzụta ụlọ ọhụrụ ma ọ bụ wuo otu n'ime afọ abụọ ma ọ bụ atọ nke ire ụlọ gị ugbu a.
Ị gaghị enweta ihe ndị ahụ ma ọ bụrụ na ị rere ụlọ ọhụrụ tupu akara afọ atọ.
N'ebe a, akara afọ atọ na-amalite n'ụbọchị ịzụrụ ụlọ ọhụrụ ma ọ bụ ụbọchị mmecha ihe owuwu. A ga-emezurịrị ụfọdụ ihe achọrọ iji tozuo maka nhapụ nke ngalaba 54F nyere. Ndị a bụ:
- Ndị mmadụ n'otu n'otu na ezinụlọ ndị Hindu na-ekewaghị ekewa (HUF) tozuru maka nkwụsịtụ ụtụ isi.
- A ga-etinyerịrị ego sitere na ire ere n'akụkụ ndị a ka iru eru maka ewepu:
- Ịzụta ụlọ ọhụrụ otu afọ zuru ezu tupu ewepụta ire ere.
- N'ime afọ abụọ nke ụbọchị ire ere, nweta ebe obibi mbụ.
- Onye zụrụ ya ga-ewu ụlọ n'ime afọ atọ nke ire akụ ahụ.
Ugbu a, naanị otu ụlọ dabara n'okpuru ikike ngalaba 54F. Ọ na-emeghe ụzọ maka ire ụlọ ahịa iji kwụọ ụgwọ maka inweta ụlọ. Ị nwere ike ịzere ịkwụ ụgwọ CGT ma ọ bụrụ na itinye ego zuru ezu iji nweta ihe onwunwe nnọchi.
Ezubere ya maka ndị na-ere ụlọ ka ha jiri ego ha nwetara zụta ụlọ ọzọ ka ha bụrụ ndị isi na-eme ntuli aka maka nhapụ ewepụtara n'okpuru ngalaba 54F(i).
- Tinye ego n'akwụkwọ ego maka uru ego n'okpuru ngalaba 54EC
Ị nwere ike iji ego nkwụnye ego ma ọ bụrụ na ị na-ere ihe onwunwe ma ghara ime atụmatụ iji ego ahụ zụta ụlọ ọzọ.
Ka anyị leba anya n'ime njirimara nke nrịba ego ego.
- Mgbe onye na-etinye ego zụtara nkwekọ uru isi obodo, nke a makwaara dị ka njikọ 54EC, a na-ekwe nkwa na ha agaghị egbochi ya na gọọmentị etiti. ụtụ isi ego na uru ego ọ bụla ha nwere ike ịghọta site na ire nkekọ.
- Itinye ego na mbikọ 54EC nwere ike belata ibu ụtụ isi nke sitere na ego a na-enweta n'ezie.
- Onye na-etinye ego nwere ike ịkwụsị ịkwụ ụgwọ CGT na uru ọ bụla site na ire nkekọ ndị a. Ọ ga-ekwe omume izere ịkwụ ụgwọ CGT kpamkpam site na itinyeghachi ihe onwunwe enwetara.
- Ọnụ ego ọmụrụ nwa kwa afọ nke nkekọ ndị a na-enye dị n'etiti 5% na 6%, n'okpuru ọnụego nke nkwụnye ego etinyere.
- Ekwesịrị itinye ego sitere na ire nke ihe onwunwe n'oge na-adịghị anya ọnwa isii ka erechara.
- Ọ na-ejide afọ ise. Agbapụtara na-akpaghị aka ozugbo afọ ise agafeela site na ụbọchị mbụ zụrụ nkekọ.
- A naghị ebugharị nkekọ ndị a ma ọ bụ ịzụ ahịa n'ụzọ ọ bụla.
- Ntinye ego kacha nta na nkekọ ọ bụla bụ Rs. 10,000, na nke kachasị bụ Rs.50 lakhs.
- Ntinye ego nke isi obodo enweghị ike ịfe Rs 50 lakhs.
- Njikọ ndị ahụ dị na ụdị anụ ahụ na eletrọnịkị (demat). Nkwekọrịta uru ego nke AAA bụ nhọrọ itinye ego dị mma.
- Ị nwere ike zụta nkekọ site na NHAI ma ọ bụ REC site na usoro ụlọ akụ.
Ezubere nke a maka ndị na-achọghị ịzụrụ ụlọ ọhụrụ. Ha nwere ike nweta nchekwa ego ụtụ isi ego site na nkekọ.
- Atụmatụ itinye ego maka isi ego-enweta-akaụntụ
Ọ nwere ike were oge chekwaa ego zuru oke ịzụta ụlọ ọhụrụ. Ịzụta ụlọ ma ọ bụ ụlọ na-agụnye usoro dị iche iche, gụnyere ịchọ ebe kwesịrị ekwesị, ịgwa ndị na-ere ahịa okwu, na dejupụta akwụkwọ.
Maka oge a, opekempe, akaụntụ uru ego nwere ike inye ntakịrị oge.
Chee ya dị ka ebe dị nchebe iji hapụ ụtụ isi ego gị mgbe ị na-achọ ụlọ ọhụrụ. Dịka akụkụ nke 54 na 54F, itinye ego na akụ dị ogologo oge nwere ike inye aka chekwaa ụtụ isi site na uru isi ego dị ogologo oge.
Enwere ike itinye uru sitere na ire ụlọ ma ọ bụ ihe onwunwe ọzọ na akaụntụ uru isi ego na ụlọ akụ ọha ma ọ bụ ụlọ ọrụ ego ọzọ amatara n'okpuru Atụmatụ Akaụntụ Ego Ego nke 1988.
- Tinye ego maka ọdịnihu.
Ọ bụrụ na ị chọpụta ụlọ ọrụ dị elu nke ọma wee nọgide na-adị ogologo oge na mbak ha, ị ga-anọ n'okpuru ọnụego ụtụ isi ego dị ala.
Enwere ike yigharị ụtụ isi ego site n'ịzụta ụlọ ntinye ego ọzọ nke otu ụdị mgbe eresịrị otu. Agbanyeghị, uru ndị a na-egbu oge, a ga-atụkwa ụtụ isi n'ọdịnihu.
Itinyeghachi ego nwere ike bute gị uru na-enweghị ụtụ isi ruru Rs. 2 crores. Nke a, n'ezie, dị mfe ikwu karịa imezu. Ọganihu nke azụmahịa nwere ike ibili ma daa ka oge na-aga, na-ahapụ gị nhọrọ (ma ọ bụ mkpa) nke ire ere ngwa ngwa karịa ka a tụrụ anya ya.
- Jiri mmemme ezumike nka n'ụtụ isi.
Itinye ego na ezumike nka Atụmatụ na-enye ohere ka ego gị na-eto eto na-enweghị ụtụ isi.
- 401 (k) maka akaụntụ azụmahịa nkeonwe
- Akaụntụ ezumike nka nke onye
- 403(b) maka ọgbakọ anaghị akwụ ụgwọ
- 457 (b) maka nhazi ngalaba ọha
Ịre na ịzụrụ nke itinye ego nwere ike ime n'ime akaụntụ ezumike nká na-enweghị akwụ ụgwọ CGT. Mgbe ị na-enweta ego site na atụmatụ ezumike nká na-ahụkarị, a ga-atụ ụtụ maka uru ọ bụla dị ka ego nkịtị, ma ọ bụrụ na ị na-arụ ọrụ, a na-atụ gị ụtụ na obere ìgwè.
Otú ọ dị, ndọrọ ndọrọ ọchịchị ga-abụ nke na-enweghị ụtụ isi ma ọ bụrụ na ị nwere Roth IRA ma wepụ ego site na iwu.
Ọzọkwa, ndị ọchụnta ego na-eru nso ịla ezumike nka nwere ike chọọ ịkwụsị ire itinye ego na-abụghị ezumike nka ruo mgbe ha achọkwaghị ego ahụ. Enwere ike na enwere ike ibelata ma ọ bụ kwụsị ịkwụ ụgwọ ụtụ isi ego ha nwetara ma ọ bụrụ na ego ezumike nka ha dị obere.
Ịkwụ ụgwọ ụtụ isi dị maka ndị na-ekere òkè na atụmatụ ezumike nká ụfọdụ na-ewepụta ego na akaụntụ ezumike nká. Ị nwere ike ibelata ụtụ isi ego gị ma ọ bụrụ na ị were ha n'ọrụ ruo n'ikike ha kacha.
Ntinye ego azụrụ ma ree n'ime ụdị akaụntụ ahụ agaghị egbochi nhazi nke ụtụ isi uru ego. Ịtụnye ụtụ n'ụtụ isi tupu ụtụ isi nwekwara uru agbakwunyere nke ibelata ego ị na-enweta n'ụtụ isi ugbu a.
Mana ka e were ya na ha abanyelarị na ngalaba na-enweghị ụtụ isi. N'okwu ahụ, ha kwesịrị ịma otu ihe dị mkpa dị mkpa: nnukwu uru ego nwere ike ibuli ego ha na-enweta n'ụtụ isi ruo n'ókè ha ga-eji ụtụ isi na uru ha nwetara.
Mfu ego nwere ike ibelata ụtụ isi gị na uru ego na ego ị na-enweta mgbe niile. Mgbe nke ahụ gasịrị, enwere ike ibufe ego ọ bụla a na-ejighị n'aka na afọ mmefu ego na-esote.
- Jiri mfu ego iji mebie uru gị.
Ọ ga-ekwe omume ibelata ụtụ isi ị na-akwụ na uru ntinye ego site n'iji ohere maka mfu ị nwere.
Ekwesịrị iji mfu ego niile nwere ike iji ya ozugbo. Nke a bụ ihe ị ga-eme ma ọ bụrụ na ị nwere mfu isi obodo n'afọ a ma ọ bụ ihe ọ bụla mfu n'afọ gara aga:
- Tinye mfu ndị a na uru isi ego nke afọ ugbu a
- Malite na ọdịda mbụ.
Dị ka ọmụmaatụ: Ka e were ya na ị nwere abụọ ebuka, otu n'ime ha bara uru ugbu a 10% karịa ka ị zụtara maka ya na nke ọzọ 6% obere. Ọ bụrụ na equities abụọ na-ere, a ga-etinye isi ego n'otu n'otu na CGT nke ọzọ.
N'ezie, n'ime ụwa zuru oke, ntinye ego gị ga-arị elu na uru, mana ihe ndọghachi azụ na-eme mgbe ụfọdụ, nke a bụkwa otu ụzọ a ga-esi zọpụta ma ọ dịkarịa ala ụfọdụ uru furu efu.
Ọ bụrụ na mfu isi obodo gị maka afọ karịrị uru isi obodo gị, ị nwere ike iwepụ ihe ruru Rs. 5,000. Enwere ike ibuga mfu nke fọdụrụ n'ime afọ ụtụ isi na-esote.
- Họrọ Ọrụ Ọnụ
Maka òkè nke ụlọ ọrụ ma ọ bụ ego ego nke ị zụtara n'ụkpụrụ dị iche iche n'oge niile, a ga-agbakọ ụgwọ ndabere maka oke ere.
Ụzọ anọ ndị na-etinye ego nwere ike isi gbakọọ ọnụ ahịa ego site na:
- LIFO (Nke ikpeazụ, nke mbụ)
- Ọnụ ego ole (ejiri maka ego otu)
- Ọnụ ego dollar LIFO,
- njirimara òkè kpọmkwem
Enwere ike iwepụ ego ọ bụla echekwabara na akaụntụ uru isi obodo n'otu ụlọ ọrụ ego ruru eru na ego ị na-atụ ụtụ isi. A gaghị enwe ụtụ isi ọ bụla a ga-amanye ya. Ya mere, ọnọdụ ego gị na ihe mgbaru ọsọ gị kwesịrị iduzi mkpebi gị na usoro nkwụnye ụgwọ kachasị mma.
Ka e were ya na ihe gị dị obere, ma ị chọghị idebe ndekọ dị mkpa. N'okwu ahụ, ị nwere ike ịlanarị site n'iji usoro ego akwụ ụgwọ maka ire mbak nke otu ego na usoro FIFO maka ntinye ego gị niile.
Otú ọ dị, a chọrọ oge njide afọ atọ tupu ego dị na akaụntụ ahụ atụle uru isi ego na n'okpuru ụtụ isi n'afọ na-esote.
Ezubere ya maka ndị na-etinye ego na atụmatụ akaụntụ uru ego. Ọ nwere ike ịbụ nhọrọ kacha mma ma ọ bụrụ na ị na-eme atụmatụ ịzụta ụlọ nwere uru ego mana ịchọrọ ebe dị mma iji chekwaa ego ahụ ruo mgbe ị rụchara usoro.
Ndetu ikpeazụ
Ịchekwa na LTCG nwere ike ịbụ ọrụ na-agwụ ike!
Agbanyeghị, isi ihe ndị a bụ ụfọdụ nhọrọ kacha mma dị maka ịchekwa nhọrọ na LTCG.
Maka uru ụfọdụ, Otú ọ dị, onye na-atụ ụtụ isi nwere ike ịhọrọ ịkwụ ụtụ isi n'ọnụego 10%, gbakwunyere nkwụ ụgwọ na cess ma ọ bụrụ na ọ dabara. Uru isi obodo ogologo oge erughị eru maka mwepu ụtụ isi n'okpuru ngalaba 80C ruo 80U.
Nkume a-aza