Ба наздикӣ, бисёр хабарҳо ва мубоҳисаҳо соҳаи бозори саҳмияҳоро гирифтанд ва истилоҳи умумӣ дар байни ин ҳама баҳсҳо PFOF буд.
Агар шумо ҳанӯз намедонед, пас PFOF даҳсолаҳо дар амал буд ва шумо як қисми он будед.
Пас, биёед бифаҳмем, ки PFOF воқеан чӣ маъно дорад ва чаро кишварҳо ба монанди Канада, Британияи Кабир ва Австралия таҷрибаҳои онро манъ кардаанд?
PFOF чист?
PFOF маънои пардохт барои ҷараёни фармоишро дорад.
Ин хироҷест, ки ширкатҳои брокерии бе комиссия бар ивази расонидани фармоишҳои худ ба маркет-мейкерҳо мегиранд. Ин одатан барои нигоҳ доштани пардохтпазирии бозорҳо анҷом дода мешавад.
Биёед инро ба таври муфассал фаҳмем.
PFOF вақте ба кор меояд, ки истеъмолкунанда бо истифода аз ягон ширкати брокерии бе комиссия фармоиш медиҳад. Ҳоло, ин брокерҳо ин фармоишҳоро ба бозорсозони яклухт мефиристанд.
Аммо, пеш аз фиристодани ин фармоишҳо ба бозор, ширкатҳои брокерӣ барои ба яклухтфурӯш овардани ин фармоишҳо маблағи хеле ночиз мегиранд. Ҳамин тавр, агар шумо дар ҳайрат бошед, ки ин ширкатҳои брокерии сифрӣ чӣ гуна пул кор мекунанд, ҷавоб PFOF аст.
Биёед инро муфассалтар тақсим кунем ва баъд мафҳуми онро фаҳмем.
Дар зер бозигарони асосӣ ҳастанд, ки дар давоми савдо дар бозори саҳомӣ:
- Харидор - Шахси воқеӣ, ки мехоҳад саҳмия харед аз бозор
- Фурӯшанда - Шахси воқеӣ, ки мехоҳад саҳмияҳоро дар бозор фурӯшад
- Брокер - Ширкате, ки фармоишҳои сармоягузорони чаканаро фавран коркард мекунад
- Бозорсозон - яклухтфурӯшоне, ки фармоишҳои оммавиро аз брокерҳо дар тӯли чанд сония иҷро мекунанд.
Пас, агар шумо фикр мекардед, ки шумо саҳмияҳои худро ба шахси дигар мефурӯшед, шумо хато мекунед. Маҳз бозорсозон фармоишҳои шуморо мехаранд ё мефурӯшанд.
Ин маънои онро дорад, ки фармоишҳои аз ҷониби сармоягузорони чакана гузошташуда ҳатто дар биржаҳои ҷамъиятӣ нишон дода намешаванд. Дар асл, онҳо аз ҷониби бозорсозон ба таври хусусӣ иҷро карда мешаванд.
Ҳоло, вақте ки брокерҳо фармоишҳои шуморо ба ин маркет-мейкерҳо мефиристанд, онҳо PFOF мегиранд. Ҳадафи ягонаи паси ин анҷом додани савдои зуд бо ҳаҷми баланд бидуни дахолат аст.
Чӣ тавр он кор?
Биёед як мисолро дида бароем, то бифаҳмем, ки ин PFOF дар сессияҳои савдо ба куҷо ворид мешавад ва чаро одамон ба назар намерасанд.
Фарз кунед, ки шумо 200 саҳмияи як саҳмия доред, ки шумо мехоҳед дар бозорҳо фурӯшед. Ҳоло имкони пайдо кардани харидоре, ки мехоҳад дар як вақт 200 саҳмия бихарад, хеле кам аст.
Бо вуҷуди ин, шумо ҳеҷ гоҳ ба чунин мушкилот дучор нашудаед. Медонед чаро?
Сабаб дар он аст, ки брокери шумо ҳамеша ин фармоишҳоро ба маркет-мейкерҳо мефиристад, ки онҳоро аз шумо фавран мехаранд. Ин бозорсозон чунин фармоишҳоро дар як сония иҷро мекунанд.
Аммо, мушкили ин раванд эҳтимолияти талафот аст.
Чӣ мешавад, агар маркет-мейкер саҳмияҳои шуморо мехарад ва пеш аз фурӯши онҳо, нархи саҳмия паст мешавад. Ин ба яклухтфурӯшон зарари калон мерасонад. Барои ҷуброни ин талафот ва хавфи марбут ба сармоягузорони чакана маблағи хеле кам ситонида мешавад, ки ҳамчун паҳншавии дархост маълум аст.
Спред ин танҳо фарқияти нархҳои он чизест, ки харидор барои харидани саҳмия пардохт мекунад ва он чизеро, ки фурӯшанда барои фурӯши ҳамон саҳмия мегирад. Ин фарқият одатан хеле кам аст.
Чаро PFOF дар хабарҳо аст?
Ба наздикӣ, вақте ки SEC (Комиссияи коғазҳои қиматнок ва биржа) тасмим гирифт, ки кори брокерҳо ва маркет-мейкерҳоро тафтиш кунад, дар бозорҳо як чизи нодуруст пайдо шуд.
PFOF, ки барои нигоҳ доштани пардохтпазирии бозорҳо ва иҷрои зуди тиҷорат аз ҷониби сармоягузорони чакана истифода мешавад, ба манфиати брокер истифода мешавад.
Комиссия изҳор дошт, ки эҳтимол дорад, ки ширкатҳои брокерӣ фармоишҳои корбарони худро ба маркет-мейкерҳо равона кунанд, ки метавонанд ба онҳо бештар PFOF пардохт кунанд, на интихоби беҳтарин маркет-мейкер барои сармоягузорони чакана.
Ҳамчунин итминон вуҷуд дорад, ки брокерҳо корбаронро ташвиқ мекунанд, ки ба миқдори бештар тиҷорат кунанд, зеро он мустақиман ба онҳо дар тавлиди комиссияҳои бештар тавассути PFOF кӯмак мекунад, ки ба манфиати корбарон мувофиқ нест.
Манфиатҳои PFOF
Ин ба он монанд нест, ки PFOF танҳо ба сармоягузорон ё манфиатҳои онҳо зарар мерасонад, аммо ҳатто баъзе фоидаҳои истифодаи он дар бозорҳои саҳҳомӣ мавҷуданд.
Аввалан, он пардохтпазирии бозорҳоро нигоҳ медорад. Брокерҳои хурде, ки қобилияти коркарди фармоишҳои оммавиро надоранд, метавонанд ин фармоишҳоро ба маркет-мейкерҳо расонанд. Тавассути ин онҳо на танҳо фоида ба даст меоранд, балки таъхири муомилотро низ бартараф мекунанд.
Бо пардохти бештари PFOF, брокерҳо инчунин бояд мукофотҳои саривақтӣ ё нархҳои пастро пешниҳод кунанд, то бо рақобати шадид дар бозорҳо рӯ ба рӯ шаванд. Ин ба сармоягузорон вақт аз вақт нархҳои беҳтаршударо фароҳам овард.
Бо афзоиши пардохтпазирӣ аз ҳисоби иҷрои зуди савдо, паҳншавии дархост низ коҳиш меёбад ва дар ниҳоят ба сармоягузорон дар гирифтани саҳмияҳои худ бо нархҳои беҳтар фоида меорад.
Танқид
Robinhood, як ширкати машҳури брокерӣ дар ИМА, дар соли 69 тақрибан 2019 миллион доллар ба даст овард, аммо рақамҳо дар соли 687 тавассути PFOF ба 2020 миллион доллар расид. Ин ба таври возеҳ нишон медиҳад, ки чӣ гуна ширкатҳои брокерӣ тавассути ин амалия ин қадар пул ба даст овардаанд.
Гарчанде ки он якчанд фоида дорад, PFOF ҳамеша дар зери радарҳои баҳсҳо қарор дошт. Бисёре аз ширкатҳои брокерӣ, ки тиҷорати сифрро пешниҳод мекунанд, аксар вақт фармоишҳои корбарони худро ба маркет-мейкерҳо мефиристанд, ки ин ба манфиати сармоягузорон набуд.
Махсусан дар савдои опционҳо, ки паҳншавӣ аз саҳмияҳои муқаррарӣ ё савдои спот хеле зиёд аст, ширкатҳои брокерӣ сатҳи баланди PFOF ситонида буданд. Бисёре аз сармоягузорон ҳатто гузориш доданд, ки савдои ройгони онҳо ба онҳо чанд динор арзиш дорад, зеро онҳо натавонистанд дар вақти иҷро шудани фармоишашон беҳтарин нархро ба даст оранд.
Пас аз таҳлили тамоми фаъолияти PFOF ва баҳсҳои дар атрофи ин масъала, дуруст аст, ки бигӯем, ки ширкатҳои брокерӣ аз ин хусусият нодуруст истифода кардаанд. Бо мақсади нигоҳ доштани пардохтпазирӣ ва сарфаи вақти сармоягузорон, PFOF як кони тилло барои бисёре аз ширкатҳои брокерӣ гардид.
Дар бораи сармоягузорон ё тоҷирони ғайрифаъол, ки дар бозор зуд-зуд тиҷорат намекунанд, сӯҳбат кардан мумкин аст, ки онҳо аз PFOF чандон осеб набинанд. Бо вуҷуди ин, тоҷирони зуд-зуд, ки ба ҳаҷм ва миқдори калон сармоягузорӣ мекунанд, бояд тиҷорати худро ва ҳаққи PFOF, ки дар муомилот иштирок мекунанд, бодиққат назорат кунанд. Онҳо инчунин бояд масири тиҷорати худро бубинанд ва кадом маркет-мейкер фармоишҳои онҳоро коркард мекунад.
Вақте ки SEC нигарониҳо ва саволҳои мухталифро барои ин брокерҳо пешниҳод мекунад, ҷолиб хоҳад буд, ки оё ИМА истифодаи PFOF-ро дар бозорҳои фондӣ идома медиҳад ё онро ба монанди Австралия, Канада ва Британияи Кабир манъ мекунад.
Дин ва мазҳаб