Ajakaye-arun ti coronavirus ti kan Sri Lanka kii ṣe ni awọn ofin ti awọn igbesi aye eniyan ati awọn ipo iṣẹ ṣugbọn bi isubu nla ni ipo eto-ọrọ ti orilẹ-ede naa.
Awọn ifiṣura Sri Lanka ti lọ silẹ si o fẹrẹ to $ 1.6 bilionu bi Oṣu kọkanla ọdun 2021, eyiti o ti da gbogbo orilẹ-ede leru.
Pẹlu awọn ifiṣura ajeji iyara ti n ṣan ati jija sinu pakute gbese, orilẹ-ede naa n dojukọ idaamu ti o buru julọ ti gbogbo akoko.
Sri Lanka wa ni etibebe idi-owo, pẹlu diẹ ẹ sii ju idaji miliọnu awọn ara ilu ti n rì sinu osi lati ọdun 2020.
Nkan wa yoo bo ohun gbogbo nipa aawọ Sri Lanka, nibiti o ti jade, ati ibiti o ti nlọ.
Idaamu Sri Lanka: Ifihan kukuru
Sri Lanka jẹri ariwo ni awọn gbese ni pipẹ ṣaaju ajakaye-arun ti coronavirus lati ọdun 2014.
Sibẹsibẹ, gbese de ọdọ 43% ti GDP ti orilẹ-ede ni ọdun 2019 ati pe o ti buru si lati igba naa. Ni ọdun 2021, gbese ajeji wọn ti pọ si 101% ti GDP ti orilẹ-ede, ti o fa idinku ọrọ-aje pataki kan.
Orilẹ-ede naa ni ayika $ 3.5 bilionu ni awọn awin lati China nikan ati diẹ sii ju $ 62 bilionu si AMẸRIKA. Orile-ede naa tun n wa $500 milionu lati India lati sanwo fun awọn rira epo robi larin aawọ naa.
Idawọle Sri Lanka lu 11.1%, igbasilẹ giga, ni Oṣu kọkanla, ati pe awọn idiyele ọja pọ si si ipele ti a ko rii tẹlẹ.
Eyi ti yori si pupọ julọ awọn ara ilu Sri Lankan tiraka lati bọ awọn idile wọn paapaa pẹlu awọn ipilẹ ati awọn ohun pataki.
Alakoso, Gotabaya Rajapaksa, ti kede pajawiri eto-ọrọ aje, ati pe o ti yan ologun lati tọju awọn nkan pataki bi iresi ati suga, eyiti o ta ni awọn idiyele ijọba ti ṣeto.
Sibẹsibẹ, eyi ko ṣe iranlọwọ fun eniyan pupọ lẹhin gbogbo.
Ipa aibikita ti ajakalẹ arun coronavirus
Ajakaye-arun naa ko kọlu gbogbo awọn apa eto-aje Sri Lanka ni dọgbadọgba. Awọn ile-iṣẹ ni ipa diẹ sii nigbati a ṣe afiwe si iṣẹ-ogbin ati awọn iṣẹ. Niwọn igba ti ibeere ayeraye kekere wa, awọn ipin-ipin ti o da lori okeere ni ipa odi.
Ikole, iṣelọpọ aṣọ, ati awọn apa ti o jọra ti o ni itara diẹ sii si awọn iyalẹnu eletan jiya pupọ julọ.
Moody's, Fitch, ati S&P ti dinku awọn iwontun-wonsi ọba-alaṣẹ Sri Lanka nitori ipa odi ti kirẹditi lori orilẹ-ede naa.
Awọn idi mẹta ti o tobi julọ lẹhin isubu igbelewọn jẹ awọn ailagbara ita ga, awọn iwọntunwọnsi inawo alailagbara, ati awọn aṣayan inawo inawo to lopin.
Niwọn igba ti awọn eniyan ti o wa labẹ laini osi tun ti pọ si pupọ, o ti kan awọn eniyan ti n ṣiṣẹ ni awọn agbegbe ilu bii awọn agbegbe Iwọ-oorun nitori awọn ipa ile-iṣẹ.
Ni apa keji, Uva, Ila-oorun, ati awọn agbegbe Sabaragamuwa tun ti ni ipa pupọ nitori olugbe ti ko dara tẹlẹ ni agbegbe, gẹgẹ bi imudojuiwọn Banki Agbaye.
Bawo ni idaamu eto-ọrọ aje ti kọlu awọn ara ilu Sri Lanka?
“A ra 100 giramu ti awọn ewa nigba ti a ma n ra kg kan fun gbogbo ọsẹ naa, ọmọ ilu Sri Lanka kan sọ lakoko ti o tun n ṣalaye bi awọn ile itaja ohun elo ṣe bẹrẹ ṣiṣi awọn apo iyẹfun wara ati pin wọn si awọn akopọ ti 100 giramu kọọkan nitori ko ṣee ṣe ẹnikẹni anfani lati irewesi gbogbo soso.
Orisun owo-wiwọle akọkọ ti orilẹ-ede ni irin-ajo, eyiti o ti ṣubu ni agbara ni awọn oṣu diẹ sẹhin.
Diẹ sii awọn eniyan 200,000 ti padanu awọn iṣẹ wọn ni irin-ajo ati eka irin-ajo, ati pe ipo naa n buru si.
Pupọ julọ awọn ọdọ ati awọn ọmọ ile-iwe ti orilẹ-ede naa ti wa ni isinyi ni ọfiisi iwe irinna lati lọ kuro ni orilẹ-ede ni kete bi o ti ṣee ṣe ki wọn bẹrẹ igbesi aye tuntun ni ibomiiran nitori wọn bẹru lati ni idẹkùn ninu aawọ ati ki o ma ye.
Eto isanpada awin Sri Lanka
A nilo orilẹ-ede naa lati san awin ti $ 7.3 bilionu ni awọn awin ajeji ati ti ile, pẹlu $ 500 million jẹ kariaye. mnu ọba sisan pada nipa opin ti January.
Orile-ede naa n sunmọ atunṣe awọn gbese epo ti wọn ti kọja si Iran nipa fifun wọn nipasẹ tii, nipa fifiranṣẹ wọn $ 5 milionu tii tii ni oṣu kọọkan.
Sibẹsibẹ, eyi dabi rọrun ju wi ṣe. Atako MP Harsha de Silva ti sọ pe lapapọ gbese ajeji si iṣẹ ni a nireti lati jẹ $ 4.8 bilionu nipasẹ 2022, nlọ orilẹ-ede naa ni ipo idiyele pipe.
Sri Lanka ká ounje aito
Ipinnu lojiji ti aarẹ lati fi ofin de gbogbo ajile ati awọn ipakokoropaeku ni awọn oṣu to n bọ lati le fi ipa mu awọn agbe lati bẹrẹ iṣẹ-ogbin laisi ikilọ eyikeyi ti ṣubu lulẹ ile-iṣẹ ogbin paapaa.
Ìdí ni pé ilé iṣẹ́ náà ni wọ́n fi ń mú èso jáde nípa lílo àwọn ajílẹ̀ àti oògùn apakòkòrò láti gbógun ti àwọn èpò àti kòkòrò, ọ̀pọ̀ jù lọ àwọn àgbẹ̀ sì ń bẹ̀rù ìpàdánù ńláǹlà ní báyìí, wọ́n sì ń gbẹ̀san lára ṣíṣe irúgbìn èyíkéyìí rárá.
Eyi ti yori si aito ounjẹ pupọ diẹ sii ni orilẹ-ede naa, ti o yọrisi ipese ti o dinku ati ibeere diẹ sii ti o yori si paapaa awọn ilọsiwaju diẹ sii ni awọn idiyele.
Bibẹẹkọ, ipinnu lati fi ofin de agbewọle agbewọle ajile ni Oṣu Kẹwa ọdun 2021 lati tun bẹrẹ iṣẹ ogbin itan.
Bi o tile je wi pe, yiyọkuro ti ofin naa ko ṣe iyatọ pupọ nitori ijọba ko le ṣe iranlọwọ fun awọn ajile nitori aini owo.
Awon agbe ti n tiraka lati paapaa bo owo ajile ti won ti ko wole tele, ka ma ti ra won ni owo ti kii se iranlowo. Síwájú sí i, wọ́n máa ń lọ́ tìkọ̀ láti máa náwó lọ́wọ́ láti mú irè oko jáde nítorí pé wọn ò dá wọn lójú bóyá wọ́n á tiẹ̀ máa jàǹfààní nínú rẹ̀.
Awọn igbese iderun igba diẹ bii awọn laini kirẹditi lati gbe awọn oogun wọle, epo ati ounjẹ lati ọdọ awọn aladugbo bii India ni a mu.
Awọn iyipada owo tun n waye pẹlu India, Bangladesh, ati China, pẹlu awọn awin lati ra epo lati Oman ti nlọ lọwọ.
Gbogbo awọn igbese wọnyi nikan ni a ṣe lati pese iderun igba diẹ ninu aawọ yii ati pe yoo ni lati san pada ni iyara. Ti ko ba sanwo ni akoko, yoo ja si ni iṣoro pataki diẹ sii ti sisọ sinu pakute gbese ati rì nikẹhin.
Awọn eniyan ti duro ni laini fun awọn wakati kan lati ra 1/4th ti awọn ẹru pataki ti o nilo nitori ko si ẹnikan ti o ni anfani lati ni ohun ti wọn lo lati ra tẹlẹ.
Iresi, awọn eso, awọn eso, ẹja, ẹfọ, akara, ati ohun gbogbo ti rii iwasoke nla ni awọn idiyele, ati pe ọpọlọpọ awọn idile ti o ni owo kekere ti o ni awọn oṣiṣẹ oya lojoojumọ ko lagbara lati ni anfani paapaa ounjẹ ipilẹ fun akoko kan. Paapaa apakan ti o ni ọrọ julọ ni orilẹ-ede n gbiyanju lati ṣe ipinfunni jijẹ ounjẹ ojoojumọ wọn.
Iṣelọpọ tii ni a nireti lati lọ silẹ nipasẹ 50%, ti o buru si idaamu ounjẹ paapaa diẹ sii.
Kini o yori si idaamu ọrọ-aje Sri Lanka?
Lakoko ti ajakaye-arun naa ni ipa pataki ni ikilọ idaamu eto-aje ti Sri Lanka nitori awọn titiipa ati awọn gige ni irin-ajo ati irin-ajo, pupọ diẹ sii si iṣuna ọrọ-aje Sri Lankan.
- Awọn inawo giga nipasẹ ijọba ijọba
- Awọn gige owo-ori ti o kọlu awọn owo ti ipinlẹ
- Awọn owo-wiwọle paṣipaarọ ajeji tumbling si isalẹ
- Awọn awin nla lati Ilu China ni awọn ọdun diẹ sẹhin
- Orile-ede Sri Lankan ti ṣubu ni ọja forex.
Idahun ijoba
Idahun lati ọdọ ijọba ti dapọ. Diẹ ninu awọn oṣiṣẹ ijọba gbagbọ pe orilẹ-ede naa yoo ni anfani lati san ọpọlọpọ awọn awin rẹ pada, lakoko ti diẹ ninu gbagbọ pe orilẹ-ede naa yoo gba owo ni opin 2022.
MP de Silva mẹnuba bawo ni ojutu kan ṣoṣo lati ja aawọ yii ni lati wa iranlọwọ lati ọdọ Fund Monetary International.
Awọn ojutu ile-ile yoo jẹ igba diẹ, ati lati wa ojutu ti o yẹ, IMF nikan ni agbari ti o le ṣe iranlọwọ fun orilẹ-ede naa lati jade kuro ninu ẹgẹ gbese rẹ.
Awọn oṣiṣẹ ijọba tun n mẹnuba bii wọn ṣe ro pe orilẹ-ede yoo nilo bayi lati yawo awọn anfani bi oka lati awọn orilẹ-ede Sri Lanka jẹ ọrẹ pẹlu lati jẹun awọn ara ilu rẹ.
Ile-ifowopamosi aringbungbun ti n beere lọwọ awọn ara ilu fun iyipada alaimuṣinṣin ati owo ajeji lati lokun rupee Sri Lanka bi o ti ṣee ṣe. Awọn ọna iderun igba diẹ miiran ni a nṣe, gẹgẹ bi a ti jiroro rẹ tẹlẹ.
Iranlọwọ ti o wa ni ayika $ 1.9 bilionu ni a n jiroro pẹlu India, pẹlu swap 400-million-dola ati kirẹditi idana miliọnu 500-dola.
Iranlọwọ ti o jọra ni a ti jiroro pẹlu Bangladesh ati China paapaa. A n pe awọn oniduro Ọba-alade Agbaye lati tun ṣe idunadura.
Orile-ede naa nilo lati san $1,000 milionu pada ni Oṣu Keje, ati pe awọn oludokoowo ni a beere boya wọn yoo fẹ lati tun ṣe idoko-owo ki orilẹ-ede naa le yago fun iṣoro naa bi o ti ṣee ṣe.
Aare naa ti ni idaniloju pe awọn idii iderun kii yoo mu afikun sii siwaju sii, ati pe ko si awọn ifihan owo-ori titun lati rii daju pe a ko fi awọn eniyan si labẹ ẹrù owo diẹ sii.
Ko si ipinnu lori package bailout lati IMF ti a ti mu bi ti bayi.
Kini Sri Lanka le ṣe lati bori aawọ naa?
- Idagba owo-iṣẹ iṣẹ yẹ ki o wa ni idojukọ, paapaa ni awọn agbegbe ti kii ṣe oko lati rii daju pe awọn eniyan ti o ngbe ni eti ti wa ni igbega ni akọkọ.
- Ṣiṣẹ si jijẹ iṣelọpọ ogbin ni orilẹ-ede ati awọn dukia rẹ nipasẹ awọn iyipada igbekalẹ
- Awọn agbẹ yẹ ki o ni atilẹyin lati ṣiṣẹ pẹlu awọn ohun-ọgbin ti o wa ni okeere ati ti o ga julọ.
- Awọn imọ-ẹrọ ọlọgbọn-oju-ọjọ, iraye si pq-iye ati awọn eekaderi agro yẹ ki o ni ilọsiwaju.
- Awọn idoko-owo ilana ni irin-ajo ati irin-ajo le ṣe iranlọwọ atilẹyin eniyan ni awọn agbegbe igberiko.
- Awọn iṣẹ isanwo ti kii ṣe oko yẹ ki o tun ṣe afihan lati le ṣe iranlọwọ fun awọn eniyan lati yan awọn orisun igbe laaye.
- Awọn atunṣe to gbooro yẹ ki o ni atilẹyin lati ṣẹda awọn iṣẹ diẹ sii ati mu iṣelọpọ iṣẹ ṣiṣẹ.
- Awọn abajade ati awọn idi ti aiṣedeede yẹ ki o koju.
- Iyipada aaye gbọdọ ni igbega pẹlu ifisi ti o lagbara ni gbogbo orilẹ-ede naa.
- Awọn idoko-owo nla yẹ ki o ṣe ni eto-ẹkọ, aabo awujọ ati ilera.
- Awọn apakan ti o ni ipalara julọ ti orilẹ-ede yẹ ki o fun ni iranlọwọ ni pataki nitori wọn jẹ ikọlu ti o buru julọ nipasẹ aawọ, mejeeji lawujọ ati ti iṣuna.
- Ipa ti aawọ lori ọja iṣẹ ati awọn ile-iṣẹ yẹ ki o ṣe abojuto nigbagbogbo.
- Sri Lanka yẹ ki o ṣe iyatọ si awọn irugbin ti o ni ere ni iṣowo ati idoko-owo diẹ sii ni aabo ounjẹ.
- Awọn ile-iṣẹ ti gbogbo eniyan gbọdọ mọ pe iṣẹ wọn ni lati ṣẹda ilana kan fun eka aladani lati mu ilọsiwaju eto inawo orilẹ-ede wa ni akoko yii.
- Owo-ori ti Sri Lanka ati awọn ijọba eto imulo nilo lati ni okun ati di ọrẹ-iṣowo diẹ sii.
- Teepu pupa ti o kan awọn iṣowo yẹ ki o ge mọlẹ bi o ti ṣee ṣe.
- Iyipada pq ipese nilo lati ni imudara pẹlu iranlọwọ ti AMẸRIKA ati China.
- Gbogbo awọn ọna marun ti olu, eniyan, ti ara, owo, awujọ ati olu-ilu nilo iranlọwọ dogba ni aaye yii lati ọdọ awọn alaṣẹ Sri Lanka.
- Ifọrọranṣẹ iṣẹ ni awọn agbegbe igberiko yẹ ki o faagun lati ṣe atilẹyin ifisi owo nibi gbogbo.
- Ni kete ti ipo naa ba dara julọ, idojukọ ati siwaju sii yẹ ki o gbe sori imọ-ẹrọ oni-nọmba ati gbogbo awọn iṣẹ ijọba yẹ ki o tun jẹ oni-nọmba.
- .Awoṣe idagbasoke-okeere ti o wa ni okeere pọ pẹlu idagbasoke idoko-owo aladani yẹ ki o ṣe atunṣe.
- IMF yẹ ki o sunmọ fun iranlọwọ pupọ bi o ti ṣee ṣe lati koju iṣoro naa.
- Sri Lanka yẹ ki o tun ṣe ifowosowopo pẹlu awọn amoye eto-ọrọ lati ṣẹda ilana eto-aje fun orilẹ-ede lati ja aawọ naa.
Kini diẹ sii le jẹ aṣiṣe ni ọrọ-aje Sri Lanka?
Ti ko ba ṣe itọju lẹsẹkẹsẹ, ọrọ-aje Sri Lanka le ni idẹkùn sinu ipo hyperinflation, pupọ bii ti Venezuela.
Lẹhin iyẹn, ko ṣeeṣe eyikeyi ti o pada si ipo atilẹba rẹ, bi orilẹ-ede South-Amẹrika ti tun jẹri ni awọn ọdun diẹ sẹhin.
Ibẹru tun wa ti eto eto-ẹkọ ati iṣẹ oojọ iwaju ti awọn ọmọ ile-iwe Sri Lankan ni idiwọ nitori aibikita ti awọn iṣẹ intanẹẹti ni orilẹ-ede naa.
Ti ko ba wa titi ni akoko, o ṣeeṣe pe ọjọ iwaju ti awọn ara ilu Sri Lanka kan pẹlu aiṣedeede ọgbọn nibiti awọn ọmọ ile-iwe ko ni ni ibamu fun awọn iṣẹ mọ.
Eyi yoo ja si ọran ti ara ẹni nitori pe olugbe ti n ṣiṣẹ ti orilẹ-ede yoo rii pe o nira lati gba isanwo ti o yori si idaamu owo ti o jinlẹ pupọ nigbamii.
Niwọn igba ti rupee Sri Lanka ti dinku diẹ sii ju 20% lodi si dola AMẸRIKA, ko ṣe awọn ipilẹṣẹ lẹsẹkẹsẹ le ja si owo Sri Lankan ṣubu paapaa siwaju. Eyi le ja si aawọ forex ti o lagbara paapaa eyiti kii yoo ṣe iwosan.
Nikẹhin, ti EU ba pinnu lati fagile ipo iṣowo yiyan ti Sri Lanka ti o tọ $ 360 million ni gbogbo ọdun, yoo ja si ipalara eto-aje paapaa buruju lapapọ.
ipari
Orile-ede naa dajudaju ni ọkan ninu awọn agbegbe ti o buru julọ lailai, pẹlu ijọba ko ni anfani lati sanwo paapaa fun awọn iṣẹ IT ipilẹ bi Awọn maapu Google.
Ijọba n ṣe idaniloju awọn ara ilu pe wọn n ṣiṣẹ lati ṣe agbekalẹ eto ti o ṣe iranlọwọ fun orilẹ-ede naa lati jade kuro ninu ẹgẹ gbese yii, ṣugbọn ko si ohun ti o han ni bayi.
Ọpọlọpọ awọn ọja ati awọn apa ti Sri Lanka jẹ owo si, ati pẹlu ipo ti o wa lọwọlọwọ ni lokan, nibiti afikun ti n lọ soke ati gbogbo aje ti n ṣubu, o jẹ alakikanju lati gbagbọ boya ẹgbẹ ti itan naa.
package iderun eto-aje $ 1.2 bilionu tuntun wa ti o tun pẹlu alawansi oṣooṣu ti Rs. 5000 si 1.5 milionu awọn ẹlẹwọn, awọn oṣiṣẹ ijọba, ati awọn ọmọ-ogun ti o ni agbara ti o yatọ - ṣugbọn bi o ṣe ṣe iranlọwọ lati mu aje naa pada si ẹsẹ rẹ yoo ṣee ṣe nikan nigbati awọn esi ba ri fun gidi.
Fi a Reply