N'ihi ọtụtụ onyinye kredit mara mma na ngwaahịa dị oke ọnụ n'ahịa, onye na-azụ ahịa na-eme mkpebi ego na-adịghị mma.
N'ọnọdụ ndị dị otú ahụ, ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ihe na-agaghị ekwe omume ịgbanwe àgwà a n'ihi nrụgide ndị ọgbọ na ọchịchọ nke ijide ihe ọ bụla a na-enye.
Otú ọ dị, ị nwere ike imeziwanye nke a site n'ịgbaso echiche ziri ezi ma ị nwere ike nweta nke ahụ site na ụdị echiche kwesịrị ekwesị.
Nke a bụ ụfọdụ ụdị echiche kachasị dị irè nke nwere ike inyere gị aka ime mkpebi ego ziri ezi.
Kedu ihe bụ ụdị uche?
N'asụsụ ndị nkịtị, ụdị echiche abụghị ihe ọ bụla ma ọ bụghị ihe nnọchianya nke otu ihe si arụ ọrụ. Dị ka echiche ndị mmadụ banyere ụwa dị iche, ụdị echiche na-enye aka n'ịghọta otú mmadụ si aghọta ụwa n'uche ya mgbagwoju anya.
Ọzọkwa, ụdị echiche na-enyere anyị aka ime mkpebi dị mma na ngwa ngwa ma nwee ike inye aka dị ukwuu mgbe anyị na-eme mkpebi ego. N'agbanyeghị nke ahụ, dị ka ụdị echiche pụrụ iche n'onwe ha, anyị enweghị ike ịsị na ha enweghị isi ma ọ bụ enweghị nchebe kpamkpam.
Ọ bụghị mgbe niile ka ha ziri ezi ma ọ bụ dị irè, mana ha nwere ike inye aka n'ime mkpebi ka mma yana ozi zuru oke. Ị nwere ike iji ụdị echiche ọ bụrụgodị na ọnọdụ na-esiri gị ike. Ha na-aga n'ihu mgbe niile, yabụ na ha nwere ike ịba uru nke ukwuu ma ọ bụrụ na ejiri ya nke ọma.
Dị nnọọ ka e nwere ụkpụrụ sayensị maka echiche sayensị, ụdị echiche na-eje ozi dị ka ntọala magburu onwe ya maka mkpebi ego. N'ihi ya, ha na-ekere òkè bụ́ isi n'ime mkpebi.
Dịka ọmụmaatụ, maka onye ọchụnta ego, ụdị echiche na-enye usoro maka otu esi aga n'ihu na azụmahịa site na ịme mkpebi dị mma maka uto nke azụmahịa.
N'otu aka ahụ, maka onye na-ere ahịa, ịme mkpebi ego kwesịrị ekwesị n'oge kwesịrị ekwesị nwere ike ime naanị ma ọ bụrụ na a na-eji ụdị echiche ziri ezi eme ihe.
Kedu ihe mkpebi ego ziri ezi pụtara?
Mkpebi ego nwere ike ịdị oke mkpa mgbe ụfọdụ, yabụ, a ga-eji nlezianya were ya mee ya. Ma ego nke onwe ma ọ bụ nke ụlọ ọrụ, ịkwesịrị ịkenye ha nke ọma iji gbochie mfu ego ma ọ bụ enweghị ntụkwasị obi.
Ịkwesịrị ịnọ na nche ma wepụta ụdị echiche kwesịrị ekwesị iji mee mkpebi ego ziri ezi n'oge kacha kwesị ekwesị.
N'okpuru bụ ndepụta nke ụdị echiche 5 dị oke mma nke nwere ike inyere gị aka ịme mkpebi ego ziri ezi. Lelee ha:
1. Ike Ngwakọta
Enwere ike ịkọwa mgbagwoju anya dị ka usoro nke ịgbakwunye mmasị na mmasị mbụ. Usoro a na-aga n'ihu mgbe niile ruo na ego mbụ etinye ego eruo ntozu ya.
N'ihi ịgbakọta, ọ bụghị naanị ego mbụ etinyere, kamakwa ọmụrụ nwa agbakọtara na isi na-ebute ego n'ime ogologo oge. Usoro a na-aga n'ihu na-aga n'ihu, na-enyere gị aka irite uru site na isi ego yana site na ọmụrụ nwa ọ bụla eburula ụzọ nweta.
Ọmụmaatụ,
Isi ego = Rs. 100, ROI = 10% pa, Oge = 10 afọ
N'ọgwụgwụ nke afọ 1 = Ọmụrụ nwa nke onye isi ụlọ akwụkwọ bụ Rs.10 (10% pa na Rs.100)
Yabụ, ego etinyere mgbe otu afọ gachara
Ọmụrụ nwa isi + Afọ 1 = 100 + 10 = 110
N'ọgwụgwụ nke afọ 2 = Ọmụrụ nwa a na-enweta bụ Rs.11 [10% pa na Rs.110 (Rs.100 + Rs.10)
Na njedebe nke afọ 3 = Ọmụrụ nwa a na-enweta bụ Rs.12.1 [10% pa na Rs.121 (Rs.100 + Rs.10 + Rs.11) Na na na…. N'ụzọ dị otú a, ike nke ịgbakọta na-enyere aka na uto nke akụ gị ka oge na-aga.
2. Ohere na-eri
Mgbe ị na-eme mkpebi ego, ị ga-elekwasị anya ụgwọ zoro ezo ọ bụghịkwa naanị ụgwọ a na-akwụ ozugbo. A kọwapụtara ọnụ ahịa ohere nke ọma dị ka ọnụ ahịa metụtara ohere echefuru echefu.
Anyị nwere ike ikwu na ihe ọ bụla anyị na-eme, enwere ohere na-eri ihe niile. Ọnụ ego ohere na-abata na foto a mgbe enwere ụzọ dị iche iche ịhọrọ. N'ihe banyere naanị otu ụzọ ọzọ, ọ nweghị ụgwọ ohere.
N'agbanyeghị nke ahụ, mgbe ọ bụla mmadụ na-eche banyere itinye ego na ịchekwa ego ha, ọ na-ahụ ọtụtụ ụzọ ọzọ. N'ọnọdụ dị otú ahụ, ego efu site na itinye ego na 'A' ọzọ kama ịbụ 'B' ọzọ nwere ike ịkpọ ọnụ ahịa ohere.
Ọnụ ego ohere bụ ihe atụ uche dị oke egwu nke na-enyere aka hụ na ejiri oke ego nwere oke na ụkọ ego mere maka ọdịmma nke gị.
3. Netwọk Uru ugbu a
Netwọk uru dị ugbu a abụghị ihe ọ bụla ma ọ bụghị uru ego taa nke ga-etolite n'ọdịnihu. Ya mere, ọ bụ aha e nyere uru ego ugbu a nke ga-eto n'ọdịnihu. Ọ bụ isi ihe nlereanya nke uche na-enyere gị aka ikpebi ọrụ ị ga-ahọrọ.
Dịka, a na-ahọrọ ọrụ nwere NPV dị mma ma dị elu karịa nke nwere NPV dị ala ma ọ bụ adịghị mma. NPV na-ezo aka na ihe niile mbelata ego na-aga gbakwunyere ọnụ. Mwepu ego na-ezo aka n'itinye ọnụego mbelata kwesịrị ekwesị na usoro ego iji gbanwee ha site na uru n'ọdịnihu gaa na uru dị ugbu a.
N'ụzọ dị otú a, na ngụkọ kwesịrị ekwesị dabere na ọnụego mbelata kwesịrị ekwesị, NPV nwere ike gbakọọ. Ọ nwere ike inye aka dị ukwuu n'ime mkpebi ego ziri ezi n'oge zuru oke.
4. Ntụnyere Uru
Comparative Advantage na-ezo aka n'ihe mmadụ mara mma na nke bara uru nke ukwuu. Mmadụ nwere ike ị nweta uru dị otú ahụ ma ọ bụrụ na ọ bụ ihe pụrụ iche.
Dịka iwu nke uru ntụnyere, mkpebi gị kwesịrị ịtụle ọnụ ahịa ohere. O kwesịrị ịbụ n'agbanyeghị eziokwu ma uru zuru oke dị ma ọ bụ na ọ nweghị.
Ka e were ya na ọ bụrụ na enwere uru zuru oke n'etiti ihe abụọ, nke nwere ohere kacha nta kwesịrị ịhọrọ ma bụrụ ọkachamara na ya.
Nke a bụ echiche akụ na ụba ewu ewu nke nwere ike inye aka mee mkpebi ego ziri ezi maka ọdịmma ego ka mma.
5. Mbelata mbelata
Ebumnuche bụ isi nke ụdị echiche a bụ ibelata ịkwa ụta n'ọdịnihu site n'ịtụle na ịjụ ajụjụ gbasara mkpebi ego mmadụ site na oghere nke oge. Echiche dị n'azụ ihe nlereanya a bụ ka ọdịnihu mmadụ ga-esi eche echiche banyere mkpebi ndị mmadụ na-eme taa. Ọ na-elekwasị anya ntakịrị na akụkụ uche nke uche mmadụ iji hụ na ọ dịghị akwa ụta ọ bụla n'ọdịnihu.
Ọzọkwa, a na-ejikọta ụdị echiche a nke ọma Jeff Bezos. O jiri ụdị echiche a kwụsị ọrụ ya ma malite Amazon mgbe ịntanetị nọ na ọganihu. N'ihi ụdị echiche a, anyị nwere Amazon dị ka anyị si mara ya taa.
Ịjụ ajụjụ dị mfe dị ka ma mkpebi nwere ike ime ka ị kwaa ụta afọ ole na ole n'ahịrị nwere ike inyere gị aka ime mkpebi kacha mma maka onwe gị. Ya mere chee echiche nke ọma, họrọkwa mkpebi ndị na-eme ka ị ghara ịkwa ụta n'ọdịnihu.
Na-agbakọta
Ị nwere ike ịghọta ụdị echiche dị ka usoro akọwapụtara nke ga-arụpụta ihe dị iche karịa ihe ga-esi na ya pụta ma ọ bụrụ na i meela mkpebi ego dabere na nkwenye mbụ ha. Ha na-eje ozi dị ka igbe ngwá ọrụ maka ime mkpebi dị irè.
Ị ga-ahụrịrị na etinyere ụdị kwesịrị ekwesị iji dozie otu nsogbu, dịka ọ bụghị ngwá ọrụ ọ bụla dabara adaba maka okwu ọ bụla.
Site n'ịhọrọ usoro ihe atụ echiche kwesịrị ekwesị, ị nwere ike ịme mkpebi ego ziri ezi n'oge kwesịrị ekwesị, si otú a hụ na ohere iji nweta nnukwu akụ na ụba na-etinye ego n'ụzọ kwesịrị ekwesị.
Nkume a-aza