Ho boloka chelete ke ntho eo Generation Z e sa e tsotelleng. Chelete ea ho phela ho ea ho moputso e fetohile tloaelo e ke keng ea nkeloa sebaka.
E mong oa ba ngolisitseng lethathamong la chelete o ile a mpotsa potso, empa pele ho moo, o ile a mpolella sena:
"Lumela Aayush, ke fumana chelete ea boipheliso bakeng sa lilemo tse peli tse fetileng. Kakaretso ea tefo khoeli le khoeli e batla e le $2.
Leha ho le joalo, ha ke na letho leo nka le bitsang chelete ea polokelo kapa matsete. Potso ea ka ho uena ke hore, motho a ka boloka chelete joang ha ngoana ea lilemo li 24 a tsoa kolecheng a fumana chelete ea boithaopo?
Joale ke potso e khahlisang. Haeba u ka rata ho mpotsa potso, hape, fetela lethathamong laka la mangolo. U tla fumana koranta ea beke le beke hammoho le memo ea ho mpotsa potso beke le beke.
Keletso ea Polokelo ho Mang kapa Mang ea Lilemo Tse 20.
Bothata bo boholo ka Generation Z ke khatello ea lithaka. Ha u sa le mocha sekolong se phahameng kapa motho e mong ea sa tsoa tsoa kolecheng, khatello ea lithaka e hohle.
Pele ho tsohle, tlosa monahano oo u hlokang ho bontša hore na u etsa bokae ka ho feto-fetoha le lintho tse bonahalang. Ha ho hlokahale hore u reke liaparo tse turang, lioache, li-suites tse mabothobotho, le lintho tse ling ho bontša hore na u ruile hakae.
O ruile, mme o a tseba. Ke phetho seo eleng sa bohlokwa.
Lebala ka lefatshe. Phela bophelo ba hau ka tsela eo u e batlang. 'Me haeba seo se bolela hore u hlile u batla ho reka thepa ea maemo a holimo, ka mekhoa eohle, etsa joalo. Empa u se ke ua e etsetsa ba bang.
Monahano ona feela o tla u bolokela makholo a lidolara khoeli le khoeli.
Bopa Budget
Ona ke mohato oa hau oa pele oa ho eketsa chelete eo u e bolokileng haholo.
Ha u etsa moralo oa tšebeliso ea chelete, u tseba hantle hore na u etsa bokae le hore na u tla sebelisa bokae, kenya chelete 'me u e siee akhaonteng ea hau ea polokelo.
Ho theha moralo oa tšebeliso ea chelete ho bohlokoa hobane ha ho na tsela e 'ngoe eo u ka ikarabelang ka eona. U hloka ho bona hore na ke chelete e kae e kenang le ho tsoa ho bona ha u sebelisa chelete e ngata.
Likhoeli tse peli tsa pele tsa tekanyetso ea lichelete le ho latela moralo oa hau oa tekanyetso ka tieo li tla u bontša moo boholo ba chelete ea hau bo eang teng. 'Me feela ka nako eo u ka etsa ho hong ka libaka tseo u overspending.
U tla khona ho fumana litšebelisano tse ngata tse ka beng li ile tsa qojoa. Chelete eohle eo u e sebelisang haholo linthong tseo u sa lokelang ho li qobella ho boloka mekhoa ea hau ea ho sebelisa chelete.
Etsa sena bakeng sa likhoeli tse 6, 'me u tla boloka chelete e ngata ho auto-pilot. Hobane u tla qoba ho reka lintho, ha u li hloke ebile u ka phela ntle le tsona. Chelete eo kaofela e tla lula e bokellana akhaonteng ea hau ea polokelo.
Try Wallet App ka BudgetBakers. Ke sesebelisoa se setle sa taolo ea chelete se hokahantsoeng le ak'haonte ea hau ea banka mme se u lumella ho latela chelete ea hau le tšebeliso ea chelete ka bohona. E boetse e arola khoebo ea hau ka mekhahlelo ea "Batla," "Need" le "Most".
Ke app e ntle haholo, 'me ke e sebelisa ka bonna hammoho le app ea eona, Board, bakeng sa likhoebo tsa ka.
Hlalosa Seo U Lokelang ho ba le Sona, Litlhoko li ka Leta. Batla ke NO-NO.
Ntho e ngoe le e ngoe eo u e rekang e ka aroloa ka mekhahlelo e meraro:
- Ho hlokahala
- U batla
- lokela
Ha sepheo sa hau e le ho boloka chelete e ngata kamoo u ka khonang, sohle seo u lokelang ho tsepamisa maikutlo ho sona ke ho phethahatsa "Litlhoko tsa hau". Le eona ka theko e tlase kamoo ho ka khonehang. Tse ding tsohle di ka ema.
Litlhoko tsa hau ke likoloto tse hlahang khafetsa tsa lelapa le litšenyehelo tse ling tse hlokahalang tse ke keng tsa hlokomolohuoa. Tse kang ho lefa lekhetho, bophelo bo botle inshorense, le litefiso tsa koleche.
Ha u ntse u qala ho phela bophelo bo baballang le bo itekanetseng, ho tla ba bonolo haholoanyane ho laola tsela eo u sebelisang chelete ka eona. Ho baballa ha ho bolele ho ba chad e theko e tlaase.
Bala mokhoa oa ho boloka chelete ntle le ho ba theko e tlaase.
E mpa e bolela ho sebelisa chelete linthong tseo u li hlokang ka ho feletseng, le ho fumana litsela tsa ho etsa joalo ka theko e tlaase.
Joalo ka ho buisana ka rente. U ka leka ho bua le motho e mong hore a fokotse theko ea bona, hobaneng?
Hlalosa seo u se "Batlang" 'me u se hlokomolohe ka ho feletseng. O se ke wa dumella maikutlo a hao ho o laola.
Ha u nahana hore u susumetsoa ke mohopolo oa ho reka ntho 'me u tseba hore ke sehlahisoa sa "Batla", e re feela, "Ke tla e reka hosane" kapa ke tla e etsa hamorao" ho uena.
Maemong a mangata, takatso ea ho reka sehlahisoa seo e tla fela.
Khaotsa ho ea ho Starbucks
Ho lokile, eseng ka ho toba.
Ke kakaretso, empa mohopolo oa mantlha ke ho emisa ho ea libakeng le ho reka lintho tseo u tsebang hore u senya chelete ka tsona.
Starbucks ke mohlala oa khale. Litsenyehelo tse tloaelehileng tsa seno ho Starbucks ke $3. Lino tse ling tse kang Frappuccino li bitsa chelete e ka holimo ho $4!
Ke boikaketsi. Ke hobane'ng ha u sebelisa chelete e ngata hakaale nthong eo u tsebang hore u ka e fumana ka theko e tlaase haholo?
Tloaelo ea ho lefella kofi ea Starbucks e fetela likarolong tse ngata tsa bophelo ba rona. Ha re nahane pele re sebelisa chelete nthong leha e le efe eo e seng e fetohile karolo ea bophelo ba rōna, ebang ke e molemo kapa e mpe.
Starbucks ke mohlala o le mong feela. Ho lefella Uber ke e 'ngoe. Batho ba hlaolela tloaelo ea ho sebelisa chelete hobane feela ba phutholoha ka tšebeletso kapa sehlahisoa ba sa hlokomele.
Nako le nako ha u sebelisa Uber, ha u nahane hore na u sebelisa bokae hobane ha ho na taba. E etsa hore bophelo ba hau bo be bobebe, kapa bonyane u nahana hore bo etsa joalo.
U ka boloka ka ho se e sebelise, le ho nka mokhoa oa lipalangoang tsa sechaba. Ho ka nka nako e eketsehileng, empa che, Uber e joalo.
'Me kea e fumana.
Batho ba bang ha ba kgone ho e etsa. Ba nka nako ea bona le boiketlo ba bona e le ba bohlokoa ho feta chelete.
Empa haeba u khona, 'me haeba u ka khona, mohlomong u tla boloka lidolara tse makholo a 'maloa khoeli le khoeli.
U se ke Ua Tsoela Pele Bakeng sa Lelapa la Hao
Ka makhetlo a mangata ha u qeta sekolong 'me u fumana mosebetsi oa pele, kapa u qala khoebo e qalang ho hlahisa phaello kapa joalo ka eena, u qala mosebetsi oa boithaopo 'me u lefuoe, u ka batla ho ea mabenkeleng bakeng sa litho tsa lelapa la hau.
Mme seo ke tlhaho, ho lokile. U e etsa ka lerato, ho bontša teboho ho lelapa la hau la bohlokoa. Etsoe, u seo u leng sona ka lebaka la bona.
Kahoo ho monate ho sebelisa moputso o felletseng le ho thusa lelapa la hau kaofela - hang. Mohlomong habeli.
Empa u se ke ua e lumella hore e fetohe mokhoa. Haholo-holo hobane u le lilemong tsa bo-20 'me u tla lekeha ho e etsa nako le nako. Hobane e monate haholo.
Leha ho le joalo, ha ua lokela ho ea "All Out" kamehla. Sebelisa chelete e nyane bakeng sa mabenyane a matle kapa phomolo e ncha ea lelapa e ntle.
Feela u se ke ua ferekanngoa 'me u lule u pompa chelete ho tsohle tseo lelapa la hau le li batlang.
Batho ba fapaneng ba na le litakatso tse fapaneng. Moena wa hao a ka nna a batla ho hong, ho seng jwalo kgaitsedi ya hao ntho e nngwe. U ke ke ua phethahatsa tlhoko e 'ngoe le e 'ngoe ho fihlela u fihla moo u nang le potefolio e ntle, chelete e kenang khafetsa, sekoloto se se nang letho 'me u phethile litabatabelo tsa hau tsa khoebo kapa mosebetsi.
Menyetla ea mesebetsi bakeng sa batho ba bangata ba batlang mosebetsi ha e emele nako e telele haholo. U tlameha ho etsa likhetho ha e fihla 'me u itokise. Ho joalo le ka menyetla ea khoebo. Ha li fihla u hloka capital ho sebelisa boemo ba hau.
Khang ea ka ke ho fihlela u phethahatsa lipheo tsa hau tsa mosebetsi le litoro tsa khoebo, tse ling tsohle li ka ema.
Ga o direle batsadi ba gago bosula. U mpa u liehisa thabo le ho e hōlisa le ho feta.
'Me ba tla thaba haholo hang ha u fumana botsitso ba lichelete le ho finyella litoro tsa hau.
Haeba ka lebaka leha e le lefe lelapa la hau le batla ho eketsehileng, ha ba thabele maikutlo a hau a ho boloka chelete, baa teneha ha u chechisa matsatsi a phomolo kapa u hana ho reka "Batla" - suthela ka ntle. Ho felile ke lehlohonolo.
Ha ke re u li furalle, empa u itsoele ka thōko feela. Etsa hore maikutlo a hau a phomole hanyane. Etsa hore lelapa la hau le tsebe hore na u tebile hakae khoebong ea hau le mosebetsi oa hau.
Ka mor'a hore u hlophise ntho e 'ngoe le e' ngoe ka tatellano e nepahetseng 'me qetellong u ka lefella ntho e' ngoe le e 'ngoe eo ba e kōpang, ba lumelle hore ba kene.
Haeba u lehlohonolo ho ba le lelapa le u utloisisang, ngoa tsohle ka holimo. Ha u hloke le keletso ea ka.
Etsa Sepheo
Ho theha pakane ke habohlokoa ho e phethahatsa. Haeba u sena sepheo, ha ho letho leo u ka le finyellang.
E-ba le pakane ea hore na u lakatsa ho boloka bokae ka lilemo tse 30, 40, le 50.
Beha sepheo seo sebakeng se seng moo u ka se bonang letsatsi le leng le le leng. Ho lula u hopotsoa hore na dollar ka 'ngoe eo u e sebelisang e tla ama sepheo joang. Mohlomong lieha ho e fihlela.
Haufinyane u tla lahla ho reka ka mokhoa o nyonyehang 'me u qale ho nahana ka nako e telele.
Lipakane li reretsoe ho ba tsa nako e telele le tse kang thaba. U se ke ua iketsetsa sepheo se senyenyane seo u tsebang hore u ka se finyella ntle le ho senya mekhoa ea hona joale ea ho sebelisa chelete.
Iketsetse lipakane tseo ho bonahalang ho le thata ho li finyella, ebe u li phehella.
Qala li-SIP, Empa U se ke Ua Shebella
Li-SIP li monate. Ke tsela e bonolo ka ho fetisisa ea ho haha leruo leo u ka le thabelang ka lilemo tse mashome a mane. Ke hore haeba u bohlale ka ho lekaneng hore u khaotse ho sheba chelete e kopanetsoeng litheko beke le beke.
Li-SIP li reretsoe ho beha le ho lebala. Litlhahlobo tsa khoeli le khoeli li lekane ho lemoha hore na u lule u tsetetse kapa u tsoa chelete. Li-SIP tsa lichelete tse kopanetsoeng li u thusa ho aha leruo le lengata haeba u lula u tsetetse bonyane lilemo tse 10 ka ho kopanya chelete ea hau.
Ho hakanngoa hore lichelete tsa Equity li tla fana ka tsoala e fetang 18% bonyane lilemong tse 10 tse tlang. Lichelete tsa likoloto li 'nile tsa fana ka phaello ea 7-8.5%.
Ha u tsetela licheleteng tsa likoloto, ha ho hlokahale hore u tšoenyehe ka tekanyo ea litšenyehelo kapa chelete ea lichelete. U ka itlhatsoa ka nako efe kapa efe eo u e lakatsang, empa ka meeli.
Boloka li-SIP tsa hau li sebetsa 'me u se ke ua li shebella joaloka phakoe. Ha o a tlameha. Tsetela 15k ka khoeli mme ho lebala ha ho thata joalo ka ha u ka nahana.
Iketsetse Lichelete Tsa Hao
Automate ntho e 'ngoe le e' ngoe ha ho tluoa tabeng ea ho boloka le ho tsetela ha hao.
Hona joale o na le khetho ea ho iketsetsa matsete ka har'a stock. U sebelisa Zerodha, u ka theha taelo ea ho tšehetsa akhaonto ea hau ea Zerodha Demat ka bo eona. U ka theha SIP ka ho theha libaskete tsa stock tse tla iketsetsa ts'ebetso ka letsatsi leo u le khethileng.
Automate sohle seo u ka se khonang. Hlophisa li-SIP bakeng sa Lichelete tse Kopanetsoeng, li-stock, NPS (Mokhahlelo oa 2 haeba u batla chelete) le NPS hona joale.
Se ke oa boloka chelete e fetang selemo e le 'ngoe ea chelete ea tšohanyetso ak'haonteng ea hau ea polokelo. 'Me haeba u etsa joalo, theha ak'haonte ea polokelo e nyane kapa u sebelise karolo ea Linked FD e fanoang ke Libanka tse kang ICICI le Kotak Mahindra ho fumana tsoala e eketsehileng ea 1 -2% cheleteng ea hau ea polokelo.
Haeba u motho ea tsebang theknoloji, iketsetse 2% ea moputso oa hau ho reka li-cryptocurrencies tseo u li ratang. Ke fana ka maikutlo a hore haeba u sa batle ho nka kotsi e kholo, ho kenya chelete ho Bitcoin, Ethereum le Cardano e ka ba molemo ka ho fetisisa.
Empa e-ba karolo ea phetoho ena. Leha e le bubble, o ntse o tla khona ho etsa chelete ka eona. 'Me kaha u tla be u tsetela 2% feela ea moputso oa hau, ke mang ea tsotellang haeba e ka putlama lerōleng?
Qoba Likarete Tse Ngata tsa Mokitlane
Ke khothaletsa ka matla ho qoba tse ngata likarete tsa mokitlane lilemong tsa hau tse qalang tsa bo-20. U motle haholo ka e mong molemong oa ho haha lintlha tsa mokitlane.
Ntle le moo, ha ho hlokahale hore u sebelise mokitlane bakeng sa eng kapa eng.
Likarete tsa mokitlane ke mokhoa o motle oa ho sebelisa chelete ha u ntse u fumana meputso. Leha ho le joalo, libanka tse kang ICICI li u lumella ho fumana tekanyo e lekanang ea lintlha tsa moputso ha u sebelisa karete ea bona ea banka ha u bapisoa le likarete tsa mokitlane tsa ba qalang, mohlala, Coral Credit Card.
Kahoo ha ho na lebaka le leholo la hore u sebelise karete ea mokitlane ho e-na le karete ea banka. Sebelisa feela 5% ea moeli oa mokoloto oa hau khoeli le khoeli ho boloka lintlha tsa hau tsa mokoloto li le holimo.
Karete e le 'ngoe ea mokoloto e lekane ho aha lintlha tse phetseng hantle tsa mokoloto. Etsa bonnete ba hore karete ea hau ea pele ea mokoloto e sebetsa nako e telele kamoo ho ka khonehang.
Bala Haholoanyane ka Lichelete tsa Motho
Bala haholoanyane. Leha o balile 10s ea libuka tse mabapi le lichelete tsa hau, bala haholoanyane.
Tsoela pele ho fumana tsebo e eketsehileng ea ho sebelisa chelete ntle le ho ba lekhoba la eona.
Khaotsa ho bala libuka tse kang "Rich Dad Poor Dad" le "Think and Grow Rich". Batho ba bangata ba bitsoang ba atlehileng ba susumetsang marang-rang ba bua ka libuka tsena tse peli le hore na ba fetotse bophelo ba bona joang.
Empa u se ke ua e reka.
Qoba likoloto ka litšenyehelo tsohle. Ha ho na sekoloto se setle kapa sekoloto se sebe. Ha o hloke khatello ea maikutlo ea ho lefa li-instolments lilemong tsa bo-20. Ha motho e mong a re ke karolo ea pherekano, ho tsoa sebakeng sa boiketlo le blah blah blah, bososela, mamela 'me u se ke ua e etsa. Ho bonolo joalo.
Ntle le haeba u e hloka ka ho feletseng, joalo ka tabeng ea ho reka ntlo, u se ke ua nahana ka eona.
Ke khothaletsa ho qala ka “Mohoebi ea bohlale” ’me u hopole melao-motheo e boletsoeng bukeng ena e le motheo oa hao.
Hape ke khothaletsa ho bala “Kofi e ka Tsetela”, "Tsela ea Warren Buffet"Le"Ke tla O Ruta Ho Rua” ka Ramit Sethi. Ha ke lumellane le hoo e ka bang 60% ea seo Ramit a se buang bukeng ea hae, joalo ka ho reka kofi eo ea $ 4 letsatsi le leng le le leng, empa o na le bokhoni bo ikhethang ba ho hlalosa boiketsetso le bohlokoa ba ho sebelisa chelete ntle le molato.
E tlohele. Bala leha e le efe ea libuka tsena tse 4 ebe u bala Think and Grow Rich kapa Rich Dad Poor Dad.
U tla utloisisa lebaka leo ke hloileng libuka tse kang Rich Dad Poor Dad.
Ke tsohle bakeng sa sena.
Ke tšepa hore u fumane mokhoa o le mong kapa tse peli tseo u ka li sebelisang ho boloka chelete e ngata selemong sena.
Leave a Reply